Sau nhiều tháng giữ vững lập trường, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã chính thức cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong năm, một động thái được thị trường dự báo trước nhưng vẫn tạo ra những gợn sóng đáng kể. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang phát đi những tín hiệu trái chiều, đặt ra một bài toán hóc búa cho các nhà hoạch định chính sách về việc phải lựa chọn giữa mục tiêu kìm hãm lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng đang có dấu hiệu hụt hơi.

Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cơ quan hoạch định chính sách của Fed, vào rạng sáng nay (theo giờ Việt Nam) đã đi đến quyết định hạ lãi suất quỹ liên bang 25 điểm cơ bản (0,25%), đưa biên độ lãi suất mục tiêu xuống còn 4,00% - 4,25%. Đây là lần cắt giảm đầu tiên kể từ chuỗi ba lần điều chỉnh giảm trong năm 2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách tiền tệ của cường quốc kinh tế số một thế giới.

                                                     Diễn biến lãi suất của Fed (Ảnh: CNBC).

Bài toán nan giải của "Nhiệm vụ kép" 

Quyết định của Fed được đưa ra trong một bối cảnh kinh tế đầy thách thức, nơi hai nhiệm vụ kép – ổn định giá cả và tối đa hóa việc làm – đang rơi vào thế xung đột rõ rệt.

Trong tuyên bố chính thức sau phiên họp, FOMC nhận định rằng "hoạt động kinh tế đã chậm lại trong nửa đầu năm". Các dữ liệu gần đây đã chứng thực cho nhận định này. Theo số liệu từ Bộ Lao động Mỹ, tốc độ tạo việc làm mới đã giảm tốc đáng kể, với mức trung bình chỉ đạt khoảng 29.000 việc làm/tháng trong giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 8. Con số này chỉ cao hơn một chút so với mức đáy 15 năm được thiết lập trước đó.

Các chỉ số khác cũng cho thấy sự suy yếu của thị trường lao động: số đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần đã chạm mức cao nhất trong gần 4 năm, và số người thất nghiệp dài hạn (trên 26 tuần) cũng lập đỉnh 4 năm vào tháng 8. Chính Chủ tịch Fed Jerome Powell trong một bài phát biểu cuối tháng trước đã ám chỉ về khả năng này khi nhấn mạnh "rủi ro với việc làm đang gia tăng".

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, lạm phát vẫn là một mối lo ngại dai dẳng. "Lạm phát đã tăng tốc và hiện vẫn ở mức khá cao", tuyên bố của Fed nêu rõ. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 tăng 2,9% so với cùng kỳ năm ngoái, một con số khớp với dự báo của giới phân tích nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của Fed. Sự dai dẳng của lạm phát, một phần do tác động từ chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump, đã đặt Fed vào tình thế tiến thoái lưỡng nan.

Bất đồng nội bộ và Tín hiệu cho tương lai

Dù quyết định hạ 0,25% nhận được sự đồng thuận của đa số, biên bản cuộc họp cho thấy sự chia rẽ trong nội bộ FOMC. Đáng chú ý, Thống đốc mới được bổ nhiệm, ông Stephen Miran, đã bỏ phiếu chống lại quyết định này và cho rằng Fed nên có một bước đi mạnh mẽ hơn với mức cắt giảm 0,5%. Lập trường "ôn hòa " của ông Miran báo hiệu một phe ủng hộ chính sách nới lỏng mạnh tay hơn đang hình thành trong hội đồng. Ngược lại, hai thống đốc Michelle Bowman và Christopher Waller đã bỏ phiếu ủng hộ mức giảm 0,25%.

Sự bất đồng này phản ánh cuộc tranh luận sâu sắc về con đường chính sách phía trước. Tuy nhiên, biểu đồ dot-plot (dự báo lãi suất của các thành viên FOMC) đã hé lộ một lộ trình rõ ràng hơn: Fed dự kiến sẽ có thêm hai đợt cắt giảm nữa với tổng cộng 50 điểm cơ bản trong hai cuộc họp còn lại của năm 2025 (tháng 10 và tháng 12). Lộ trình nới lỏng dự kiến sẽ tiếp tục với mức giảm 25 điểm cơ bản cho mỗi năm 2026 và 2027.

Nhiều quan chức Fed, bao gồm cả Thống đốc Christopher Waller, đang đặt cược rằng áp lực lạm phát từ thuế quan chỉ là tạm thời và sẽ giảm dần từ đầu năm 2026. "Phần lớn dự báo cho thấy lạm phát sẽ tăng chậm thêm vài tháng nữa, còn tác động của thuế nhập khẩu giảm dần", ông Waller phát biểu tại Miami vào cuối tháng 8.

Tác động và Rủi ro phía trước 

Động thái của Fed ngay lập tức đã tạo ra phản ứng trên thị trường tài chính toàn cầu. Việc hạ lãi suất thường có xu hướng làm suy yếu đồng USD và thúc đẩy các loại tài sản rủi ro như chứng khoán. Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư, đây là một tín hiệu đa chiều. Một mặt, nó cho thấy ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới sẵn sàng hành động để bảo vệ nền kinh tế. Mặt khác, nó cũng là sự thừa nhận rằng các rủi ro suy thoái đang hiện hữu.

Cuộc đánh cược của Fed hiện tại là việc cắt giảm lãi suất sẽ đủ sức vực dậy thị trường lao động và tăng trưởng kinh tế mà không làm bùng phát trở lại vòng xoáy lạm phát. Nếu họ đúng về bản chất "tạm thời" của lạm phát, đây sẽ là một pha "hạ cánh mềm" thành công. Nhưng nếu lạm phát vẫn dai dẳng ở mức cao, Fed có thể sẽ phải đối mặt với lựa chọn khó khăn hơn trong tương lai, và uy tín của họ sẽ bị thử thách.

Trong những tháng tới, mọi sự chú ý sẽ đổ dồn vào các báo cáo kinh tế của Mỹ, từ dữ liệu việc làm hàng tháng đến các chỉ số lạm phát. Những con số này sẽ là yếu tố quyết định liệu Fed sẽ tiếp tục con đường nới lỏng đã định hay sẽ phải tạm dừng để đánh giá lại cuộc chiến chống lạm phát còn dang dở.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.